Kroniek van een verdunde dood

De 'zelfmoordactie met homeopathie' van Skepp maakte heel wat reacties los. Het begon nochtans allemaal vrij onschuldig. Joeri Mesens had het idee een jaar geleden al eens voorgesteld, ik bracht het langs mijn neus weg ter sprake tijdens een recent interview voor De Standaard. Een  tipje van de sluier over onze motieven, namelijk het aan de kaak stellen van de terugbetaling van altmed, bombardeerde de actie prompt tot nationaal voorpaginanieuws. Frontale aanval op homeopathie, kopte een krant provocerend. Gevolg in de media : ongeveer twintig krantenartikels en ca. zeven keer het journaal.
De negenentwintig kandidaten die homeopatisch verdunde arsenicum, lachesis en belladonna slikten hebben het dan wel overleefd, maar ze staan vol vlekken. Dat is vooral te wijten aan de onverdunde modder die we van homeopaten over ons heen kregen. Ook een journalist van De Morgen trok de registers open : wetenschappelijke fundamentalisten, met een blind vertrouwen in de positieve wetenschap, zijn we. Wat is dat eigenlijk, positieve wetenschap? Is dat mijn vertrouwen in de wetten van de aerodynamica, dat mij zonder veel aarzeling doet plaats nemen in een vliegtuig? Toch jammer dat hij niet naar onze persconferentie is gekomen en niet de moeite heeft genomen om de wijdverspreide argumentatie en doelstellingen van onze actie te checken. Akkoord, het was geen redactioneel stuk en wellicht moest de postmodernist in hem z'n hart eens kunnen luchten.
Meestal openen homeopaten de aanval op skeptici vanuit de overtuiging dat homeopathie werkt en dat daarvoor reeds bewijzen zijn geleverd. Maar skeptici zijn redelijk goed op de hoogte van de aangevoerde argumenten. Vele homeopaten begaan de fout te denken dat één positief resultaat een bewijs is, nog los van de vraag naar de methodologie van de test. Maar helaas, 'enkele rimpels op het water zijn nog geen bewijs voor het bestaan van het monster van Loch Ness', merkte Wim Betz ooit op. Wat bij een aantal enige stilte heeft veroorzaakt is het feit dat ene prof. Ernst (universiteit van Exeter in Engeland), in zijn recente meta-analyse tot de bevinding is gekomen dat alle onderzoeken tot dusver niet tot overtuigende resultaten hebben geleid. Niet verwonderlijk dat deze conclusie indruk maakt, Ernst is aangesteld als academicus in de complementaire geneeswijzen en beoefent ook zelf de homeopathie. Sommigen reageren daarop met enige verwondering, maar niettemin eerlijk. Anderen beschouwen Ernst als een verrader en een overloper.
Maar laten we ons vooral geen illusies maken. De harde jongens raken nooit overtuigd, en is dat bovendien nodig? Voor hen is homeopathie zoiets als een natuurreligie die zich direct vertaalt in een praxis, een manier van leven waarin de persoonlijke ervaring centraal staat. Belangrijker is hoe de ziekenfondsen nu reageren op heel dit gebeuren. Wel, helemaal niet eigenlijk. Onze laatste brief (december 2003) waarin de vraag naar sluitende criteria voor de terugbetaling van altmed werd gesteld, bleef tot heden onbeantwoord. Niemand, ook niet de  politici die anders over de terugbetaling van altmed heel wat te vertellen hebben, gingen in op ons voorstel voor een publiek maar sereen debat over deze problematiek.

Tom Schoepen

Edito nr.1, 2004