Edito tijdschrift 04 2009

02-11-2009

-

door verscheen in :
2 minuten
Leestijd:

In De Standaard van 7 december 2009 stelt Bart De Wever dat het moderne ecologisme onmiskenbaar het karakter van een religie heeft aangenomen, met de ecologische voetafdruk als de moderne erfzonde, klimaatconferenties als religieuze concilies, enzovoort. Profetische woorden, zo bleek, want daags erop lezen we in de ‘brief van de dag’ in diezelfde krant dat ecologisme en religieus geloof elkaar “nodig hebben”, gelet op beider bekommernis voor “heilige zaken” en op de “vele enthousiaste verwijzingen” in de Bijbel naar dieren, planten en landschappen. Quod erat demonstrandum, zou De Wever zeggen. Wie zich echter zonodig op de Bijbel wil beroepen voor ecologische vraagstukken, kan er net zo gemakkelijk argumenten voor klimaatscepticisme of -defaitisme uit halen, zoals miljoenen christelijke fundamentalisten in de VS doen. Volgens hen ligt de Dag des Oordeels immers in het verschiet, dus wie maalt nog om een graadje meer of minder? De kenmerkende religieuze afkeer van het aardse en vergankelijke is niet bepaald een vruchtbaar uitgangspunt voor de groene gedachte. Geen wonder dus dat deze politiek invloedrijke christenen absoluut geen boodschap hebben aan duurzame ecologische oplossingen en klimaatakkoorden. Meer zelfs, sommigen verwijzen naar de Bijbelse profetieën over natuurrampen en grote cataclysmen als de voorbode van de Apocalyps, dus de effecten van de klimaatopwarming kunnen de verwachte tweede komst van Christus zelfs nog versnellen. Reden te meer om de boel hier op te stoken! Religieus geloof is zowat het laatste wat het klimaatdebat nodig heeft, ook aan de kant van wetenschappers. Dat de gemoederen over het klimaat immers weleens verhit raken, toonden ecoloog Peter Tom Jones en politicologe Vicky De Meyere aan in een gelijktijdig opiniestuk in De Standaard, door klimaatscepticisme “een misdaad tegen de menselijkheid” te noemen. Dat soort overtrokken beschuldigingen is koren op de molen van diezelfde klimaatsceptici, die zichzelf maar al te graag in de mantel van Galilei wentelen om door het orthodoxe geloof verketterd te worden. Op 3 december pakte De Standaard nochtans uit met een heldere en genuanceerde klimaatbijlage, waaruit de complexiteit van deze discussie goed naar voren komt en de voedingsbodem van het aanhoudende scepticisme wordt uitgelegd. Antropogene klimaatopwarming is geen religieus geloof, maar een sterk onderbouwde wetenschappelijke theorie. Dat betekent echter meteen dat het niet om absolute maar om feilbare kennis gaat. Computermodellen maken om voorspellingen over het klimaat te genereren is een delicate aangelegenheid. De impact van de beleidsmaatregelen is moeilijk te voorspellen en hangt ondermeer af van de vraag of de temperatuurstijging lineair omkeerbaar is door het CO2-gehalte te doen dalen. Veel wetenschappers houden er rekening mee dat natuurlijke factoren mee verantwoordelijk zijn voor de klimaatopwarming; het precieze aandeel ervan wordt betwist. Bovendien is het belangrijk dat de huidige aandacht voor klimaatopwarming en CO2 in het bijzonder andere ecologische problemen niet overschaduwt. Zoals Peter Tom Jones en Vicky De Meyere zelf opmerken, zijn er nog genoeg andere redenen om zuinig om te springen met fossiele brandstoffen en de vervuiling te bestrijden, los van de CO2 -uitstoot. Andere wetenschappers vinden de antropogene klimaatopwarming plausibel, maar betwijfelen of het huidige klimaatbeleid, met zijn draconische maatregelen, de beste manier is om de problemen het hoofd te bieden. Zolang de wereldbevolking ongeremd blijft aangroeien, zal het probleem van de klimaatopwarming sowieso steeds groter worden. Dat zijn allemaal gezonde vormen van ‘scepsis’ in het klimaatdebat. Even zovele “misdaden tegen de menselijkheid”?

Authors
Maarten Boudry
Publicatiedatum
02-11-2009
Opgenomen in
Skeptisch & kritisch denken